TẠI SAO THỰC PHẨM ORGANIC RẺ HƠN THỰC PHẨM THƯỜNG?

Năm 2017, khi trở về Việt Nam, song song với vận hành AKAYA, tôi lấn qua ngành thực phẩm organic. Vợ chồng tôi mở cửa hàng thực phẩm organic nhưng thất bại ngay trên sân chơi của chính mình, trước hết là về các mặt hàng tươi sống. Về nguồn rau organic, tôi nhập từ vườn hữu cơ có tiếng của tập thể các hộ nông dân trồng rau hữu cơ ở Hội An và một vài vườn từ tận miền Tây. Giá cả, tất nhiên phải đắt hơn rau thường rồi. Vì canh tác thuần organic không thuốc bảo vệ thực vật, không hoá chất ngoài sản lượng có hạn, còn đối mặt với nhiều thứ. Hàng từ các miệt vườn miền Tây không chất bảo quản, ra đến Đà Nẵng hư hại rất nhiều. Rau ở Hội An gặp đúng mùa lụt là coi như mất trắng. Nói là để biết ngành kinh doanh thực phẩm organic, đặc biệt thực phẩm tươi không hề dễ dàng gì. Đúng lúc khai trương trước khi tôi sinh em bé 3 ngày, nên mọi thứ đều nhường cho ông chồng không sõi tiếng Việt của tôi vận hành. Nhưng thất bại này chúng tôi lường trước được, coi như một lần nếm trải khá thú vị.
Tuy nhiên, bài viết này không ngồi kể lể chuyện thất bại như thế nào. Mà là chuyện tại sao, suy cho cùng, thực phẩm organic lại rẻ?

Khi đã là dân sành organic, đừng nói tới chuyện giá, bỏ giá đi, vì nó tầm thường quá. Mà khoan. Giá tầm thường là giá tiền. Còn giá không tầm thường là giá trị. Vì dân sành đồ organic họ không quan tâm về giá tiền trước mà họ quan tâm về thành phần và chất lượng trước, không qua mặt được. Mà thành phần và chất lượng, là cốt lõi tạo nên giá trị. Giá trị về sức khoẻ, về môi sinh và về xã hội.

Hồi tôi đọc cuốn "Anger" của thiền sư Thích Nhất Hạnh, có đoạn viết: "We are what we eat", và dẫn chứng về việc con gà bị nhốt trong chuồng kín, chen chúc lẫn nhau, đứa này mổ đứa kia, quanh năm không thấy ánh mặt trời, chúng sống trong giận dữ, sự giận dữ, oan ức chảy trong từng mạch máu của nó. Con người ăn phải, chẳng khác gì truyền sự giận dữ từ thứ mình ăn mà vào. Đại loại thế. Ấy là mặt tâm linh. Còn về mặt khoa học, thực tế là, cây lấy chất dinh dưỡng từ đất. Mà một lần thu hoạch thì chất dinh dưỡng trong đất sẽ ít dần. Để đạt được sản lượng lớn, phòng trừ sâu bệnh, kích thích sinh trưởng, người ta thưởng sử dụng các hoá chất để nuôi đất nuôi cây. Cũng như cách giải thích phía trên. Cây ăn hoá chất thì ngậm hoá chất, ăn chất hữu cơ thì ngậm hữu cơ. Con người ăn gì vào thì ngậm thứ đó. Vậy thôi. Người ăn thức ăn ngậm hoá chất lâu ngày tích dần thành bệnh. Đất ngậm hoá chất, lâu ngày thấm vào nguồn nước, cỏ cây làm ô nhiễm môi sinh.

Nhưng thực tế là nhiều người sẵn sàng bỏ số tiền lớn cho các sở thích sắm sửa tiêu xài nhưng lại thích mùa đồ thực phẩm rẻ, hay cũng chẳng quan tâm việc ăn uống sẽ ảnh hưởng gì, với tâm lí "ăn cho ngon miệng, đường nào chả chết". Cuối cùng lại phải bỏ ra số tiền lớn đi chữa bệnh liên quan đến đường ăn uống vô biên.

Vậy nên, xét về sức khoẻ, xét về môi sinh, xét về cái thứ gì gì đi nữa thì thực phẩm organic vẫn rẻ. Tôi đi qua gần nửa đời người mới nhận thức được từ organic hữu cơ này. Nhưng cái Cây, cái Lá nhà tôi, đứa 2 tuổi, đứa 3 tháng, như 2 tờ giấy trắng, nét vẽ đầu tiên tôi dạy sẽ là nét ăn này. Trong cuộc đời, ít nhất một lần phải tự trồng được thứ gì đó để ăn.